تفسیر مردان نسبت به ناامنی ادراک شده زنان در فضاهای عمومی شهر تهران و پیامدهای آن
کد مقاله : 1138-CONGRESS
نویسندگان
مسعود گل چین *
دانشگاه خوارزمی
چکیده مقاله
توجه به احساس امنیت جنسی زنان در فضاهای عمومی که تا حد بسیار زیادی وابسته به تجربه زنانه آنها از بدن خود است از مقوله‌های مهمی است که نمی‌توان به راحتی از کنار آن گذشت. در صورتی که به امنیت اجتماعی زنان توجه نشود، مسائل ذهنی مربوط به ناامنی و ترس از خطرات بالقوه، نه تنها امنیت نیمی از افراد جامعه بلکه حتی امنیت خانوادگی و اجتماعی را تهدید می‌کند؛ زیرا زنان مهم‌ترین انتقال دهنده‌های انگاره‌های فرهنگی و اجتماعی حاکم بر جامعه هستند. بنابر این، هرگونه خلا عاطفی یا فقدان احساس امنیت در بین آنها می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. گاهی شاخص‌های ارائه شده از سوی نهادهای ذی‌ربط، ممکن است به ظاهر امنیت بالایی را در جامعه نشان ‌دهند، اما در واقع امر، برداشت افراد از فضاهای اجتماعی یا اطلاعات آنان در مورد دیگران (یعنی احساس آن‌ها) می‌تواند افراد را در ورطه احساس ناامنی قرار ‌دهد.
پژوهش حاضر بر این اساس که جامعه ترکیبی از زنان و مردان است و باید ساختارهای جامعه را با وجود و حضور دو جنس مطالعه کرد، به دنبال کاوش تفسیرهای مردان (به عنوان مهم‌ترین کنشگران یا متهمان ایجاد ناامنی برای زنان) نسبت به ناامنی ادراک شده زنان در فضاهای عمومی شهر تهران است تا از این رهگذر پیامدهای بروز ناامنی برای زنان را از دیدگاه مردان به روش کیفی مورد بررسی قرار دهد. دادههای پژوهش با استفاده از مصاحبه‌های عمیق و مشاهدات میدانی جمعآوری شدند و به روش نظریه زمینه‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به کمک روش نمونه‌گیری هدفمند و نظری 16 نفر از مردان شهر تهران به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج نشان داد: وقوع ناامنی و نیز احساس و ادراک ناامنی، پیامدهای مثبت و منفی را برای زنان به همراه دارد. «توانمندسازی زنان» از پیامدهای مثبت و «مقصر انگاشتن زنان»، «طرد فضایی - محیطی»، «طرد اجتماعی» و «طرد احساسی» از پیامدهای منفی ارزیابی، تفسیر و فهم مشارکت‌کنندگان از پدیده ناامنی یا احساس ناامنی زنان در فضاهای عمومی شهر تهران است.
کلیدواژه ها
زنان، مردان، ناامنی ادارک شده، فضاهای عمومی، شهر تهران
وضعیت: پذیرفته شده