سرمایه اجتماعی و پایداری کالبدی-فیزیکی (مطالعه موردی: مجتمع‌های مسکونی شهر گرگان)
کد مقاله : 1139-CONGRESS
نویسندگان
غلامرضا خوش فر *1، رضا معقولی2، ساناز خوش فر3، شهربانو میرزاخانی4
1گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.
2دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان
3دانشجوی کارشناسی ارشد معماری داخلی دانشگاه تهران، پردیس بین المللی کیش
4دانشجوی دکتری، گرایش اقتصادی و توسعه، دانشگاه مازندران
چکیده مقاله
روند افزایش مجتمع‌های مسکونی در کشور، با توجه به افزایش سریع جمعیت و شهرگرایی افراد، تنها در بُعد کمی و اقتصادی به وضوح قابل مشاهده است. این امر بدان معناست که سایر ابعاد توسعه پایدار، اعم از توسعه‌ فرهنگی- اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی در اینگونه انبوه سازی‌ها لحاظ نمی‌گردد؛ که از جمله‌ پیامد‌های این مسئله، کاهش سطح ارتباط و تعاملات اجتماعی بین ساکنین و آسیب به طبیعت است. بنابراین در این راستا تحقیق حاضر جهت شناخت سرمایه اجتماعی ساکنان و پایداری مجتمع‌های مسکونی شهر گرگان طراحی و تدوین گردیده است. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مجتمع‌های مسکونی شهر گرگان است که تعداد 400 مورد از آنان با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری مشخص شدند و با استفاده از روش نمونه-گیری خوشه‌ای دو مرحله‌ای توأم با طبقه‌ای متناسب انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها، سنجش مفهوم سرمایه اجتماعی با ابعاد چهارگانه (اعتماد، شبکه‌ها و پیوندها، تعاملات اجتماعی و کنش‌های یاریگرانه) و پایداری کالبدی- فیزیکی (میزان دوام مصالح، دسترسی‌ها و مشاعات، قابلیت تهویه طبیعی، عایق‌بندی و نورگیری) مسکن از پرسشنامه محقق ساخته بسته پاسخ استفاده شد؛ که اعتبار آن با استفاده روش اعتبار صوری و پایایی آن نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ (834/0=α) مورد تأیید قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد، بین سرمایه اجتماعی و پایداری کالبدی- فیزیکی مجتمع‌های مسکونی شهر گرگان رابطه مثبت و معناداری برقرار است. بنابراین سرمایه اجتماعی بالا وسیله‌ای برای افزایش پایداری مجتمع‌های مسکونی می‌باشد و بر عکس سرمایه اجتماعی پایین می‌تواند موجبات ناپایداری مجتمع‌های مسکونی را فراهم آورد.
کلیدواژه ها
سرمایه اجتماعی، پایداری کالبدی-فیزیکی، مجتمع مسکونی، گرگان.
وضعیت: پذیرفته شده مشروط